Nieuwsbrief Tussen bodem en ondergrond, 2e jaargang, nr. 15 - 29 augustus 2018
Deze nieuwsbrief is powered by Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

Webversie? Klik dan hier
Tussen bodem en ondergrond

Beste lezer,

De eerste nieuwsbrief na de lange, hete en droge zomer besteedt daaraan natuurlijk gelijk aandacht. Lees bijvoorbeeld het interview met Tommy Bolleboom, die voor Rijkswaterstaat onderzoek doet naar de gevolgen van deze klimaatveranderingen op de Nederlandse bodem en ondergrond. Kort voor de zomer is de website van het Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond vernieuwd. Neem eens een kijkje, en reageer graag op het lezersonderzoek naar deze nieuwsbrief. We zijn uiteraard zeer benieuwd naar uw bevindingen!

Op de voorgrond

Nieuwe app en website Waterplantmelder brengen overlast waterplanten in IJsselmeergebied in kaart

www.waterplantmelder.nl

Met behulp van de nieuwe app en website ‘Waterplantmelder’ willen de provincies Noord-Holland, Flevoland en Rijkswaterstaat de locaties van waterplantenoverlast in het IJsselmeergebied in kaart brengen. Doordat de waterkwaliteit als gevolg van de Europese Kaderrichtlijn Water de afgelopen jaren steeds verder is verbeterd, groeien er meer waterplanten, zoals fonteinkruid. Voor de natuur is dat een positieve ontwikkeling, maar op sommige plekken groeien zoveel waterplanten dat de waterrecreatie hier hinder van heeft. De hitte van de afgelopen zomermaanden heeft zelfs geleid tot een explosieve groei van met name fonteinkruid. De Waterplantmelder- app is gratis beschikbaar in de Google Play Store en in de Apple App Store. Zie voor meer informatie ook de website: www.waterplantmelder.nl.


Beeld: www.waterplantmelder.nl

Actueel

Maak gebruik van de Bedrijvenregeling bodemsanering nu het nog kan

Rijkswaterstaat/Bodem+

Ruim 10.000 bedrijven hebben zich voor 2008 aangemeld voor de Bedrijvenregeling. Omdat de regeling per 2025 wordt beëindigd is deze per 1 juli 2017 geoptimaliseerd. Zo kunnen zoveel mogelijk van de oorspronkelijke aanmelders er nog gebruik van maken. Rijkswaterstaat Bodem+ heeft de Handleiding Bedrijvenregeling en informatie op haar website geactualiseerd, zodat decentrale overheden en bedrijven goed geïnformeerd zijn over deze vereenvoudigingen. Lees meer.


Foto: RWS/Bodem+

SIKB start studie impact omgevingswet op richtlijnen

SIKB

De invoering van de Omgevingswet zal onder andere leiden tot wijzigingen in de door SIKB beheerde richtlijnen en protocollen. SIKB start daarom een studie naar de effecten van deze wet op de uitvoeringspraktijk binnen archeologie, bodembescherming en bodembeheer. Gescreend gaan worden de documenten voor bedrijven, opdrachtgevers en overheden in de rol van bevoegd gezag die zijn gepubliceerd op www.sikb.nl/richtlijnen. Het onderwerp DSO / datastandaarden wordt buiten beschouwing gelaten. De resultaten van het onderzoek komen in oktober ter bespreking in de verschillende SIKB-gremia.

Erkenningen op basis van het Besluit bodemkwaliteit worden per 1 augustus 2018 digitaal verzonden

Rijkswaterstaat/Bodem+

Vanaf 1 augustus 2018 verstuurt Rijkswaterstaat Bodem+ u de erkenning Besluit bodemkwaliteit per e-mail. De erkenning wordt voorzien van een digitale ondertekening met gekwalificeerd certificaat. Door deze nieuwe werkwijze kunnen wij uw aanvraag om erkenning of uw verzoek tot wijziging van uw erkenning sneller afhandelen. Lees meer.


Foto: RWS/Bodem+

Nieuw onderzoek toont noodzaak methaan meetprogramma aan

TNO

Methaan draagt na CO2 het meeste bij aan klimaatverandering. Nederlandse aannames rond bronnen van methaanemissies lijken niet juist. Dit blijkt uit internationaal onderzoek waar TNO een rol in speelde. De methaanuitstoot door aardgasproductie lijkt aanzienlijk groter dan aangenomen. Veeteelt is de grootste bron van methaanuitstoot. TNO pleit op basis van het onderzoek voor een Nationaal Meetprogramma Methaan. Lees verder.


Foto: TNO

Verzilting van bodem en water neemt toe

Nieuwe Oogst

De verzilting van de bodem en het water in het westen van Nederland neemt toe. Dat komt door de extreme droogte en de zeer lage waterstand op de grote rivieren. Lees meer.


Foto: Nieuwe Oogst

Wat moet ik weten om niet-genormeerde stoffen te meten?

SIKB

Het toepassen van gereinigde grond is anno 2018 gemeengoed in Nederland. Vertrouwen in de weergave van de kwaliteit is daarvoor de onmisbare basis. Daarom is een uitgebreid stelsel van meten en borgen voor het toepassen van bewerkte grond opgebouwd. Echter, elke nieuw ontwikkelde stof betekent een nieuw potentieel milieurisico. Nieuwe stoffen zijn nog niet genormeerd voor bewerking, analyse en kwalificatie van grond. Hoe kunnen opdrachtgevers, aannemers, adviseurs en laboratoria hiermee omgaan? Welke informatie en opdracht moeten adviseurs van grondbewerkers en hun opdrachtgevers krijgen? En wat kunnen zij daarmee leveren? Het is een van de vele onderwerpen de op het komende SIKB-Jaarcongres aan de orde komen. Lees meer over het congres en meld u aan.

Tien jaar zand voor Nederlandse kustonderhoud en bouw

Rijkswaterstaat/Bodem+

Rijkswaterstaat heeft voor de komende 10 jaar een ontgrondingsvergunning verkregen voor de winning van zand uit zee om daarmee de Nederlandse kust intact te houden en te versterken. Lees meer.


Foto: RWS/Bodem+

Alles wat u moet weten over de bruidsschat van de Omgevingswet

ROMagazine

Bij invoer van de Omgevingswet geeft het Rijk een bruidsschat, regelgeving over 600 andere over te hevelen regels. Klinkt ingewikkeld, maar het valt mee. De VNG maakte een serie informatieve filmpjes, die precies uitleggen hoe de vork in de steel steekt. Lees meer.


Foto: ROMagazine

Opslag nucleair afval blijkt bijna drie keer zo duur

De Tijd

In plaats van 3,2 miljard euro gaat de opslag van nucleair afval uit de Belgische kerncentrales minstens 8 miljard euro kosten. Lees meer.


Foto: Pixabay

Aanhoudende droogte in Nederland

OneWorld

Hoe verdelen we het water eerlijk? We geven goed gehoor aan de oproep zuinig te doen met water, nu de droogte aanhoudt in Nederland. Maar wat als dit heel lang gaat duren? Drie vragen aan Marleen van Rijswick, hoogleraar Europees en nationaal water. Lees meer.


Foto: OneWorld

WUR presenteert lijst schadelijke diergeneesmiddelen in mest, bodem en water

Pigbusiness

Regelmatig worden bepaalde diergeneesmiddelen, afkomstig uit drijfmest, in grond- en oppervlaktewater gevonden. Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben daarom een soort prioriteitenlijst samengesteld van twintig middelen met de hoogste negatieve milieu-impact of middelen die langdurig aanwezig blijven in mest, bodem en water. Op de lijst staan vooral antibiotica en antiparasitaire middelen die veelal in de varkenshouderij worden gebruikt. Lees meer.


Foto: Pigbusiness

Droogte in Nederland vraagt om verdeling water

Ministerie van Infrastructuur en waterstaat (I&W)

De aanhoudende droogte zorgt dat er landelijk een grotere vraag is naar water dan wat er aan regen valt en via de rivieren ons land binnenstroomt. De voorspelling is dat dit nog een tijd aanhoudt, waardoor komende weken mogelijk nieuwe maatregelen volgen om het water te verdelen. Lees meer.

Ruim 11.000 kilo afval tijdens Beach Cleanup Tour

Helpdesk Water

Resten van een gesprongen granaat. Stukjes kleurig plastic in allerlei vormen en maten. Lollystokjes. Ballonnen. Plastic zakjes. En ein-de-loos veel sigarettenpeuken. Tijdens de Beach Cleanup Tour liepen vrijwilligers de hele Noordzeekust af om het strand schoon te maken. In totaal haalden zij 11.163 kilo op. Lees meer.

Aanmelden nieuwsbrief

Agenda

3 september 2018
WUR: Opening Academisch jaar 2018/2019
Wageningen
4 september 2018
Platform Baggernet: Omgevingsrisico’s bij baggeren; wat kan wel?
Tiel
20 september 2018
SIKB Jaarcongres
Den Bosch
27 september 2018
SIKB, ERM, NMO en het Platform Bronbemalen: Wateroverlast en monumenten
Amsterdam
4 oktober 2018
Noordelijke Netwerkdagen Bodem
Drenthe
5 oktober 2018
Tien jaar Deltares: relatiedag
Delft
6 oktober 2018
Tien jaar Deltares: open dag
Delft
10 oktober 2018
Nederlands warmtepomp congres op de Vakbeurs Energie
's-Hertogenbosch
13 november 2018
Symposium Bodem Breed
Amsterdam
 

‘Bemalen en monumenten - voorkomen van schade’

27 september 2018

In een stedelijke omgeving wordt voortdurend gebouwd en veranderd. Soms in de directe omgeving van monumenten. In veel gevallen is een tijdelijke bemaling onderdeel van de bouwplannen. Zettingen door bemalen kunnen desastreus zijn voor kwetsbare bebouwing zoals monumenten.
Eigenaren van monumentale panden, waterschappen, gemeenten, monumentenzorgers, bemalers, geotechnisch en geohydrologisch adviseurs zien het vaak (bijna) misgaan als tijdelijke bemalingen in de buurt van monumenten plaatsvinden. Door gebrek aan kennis van de ondergrond of het monument, soms door onvoldoende communicatie, bijvoorbeeld bij tussentijdse wijziging van plannen.
De Nationale Monumentenorganisatie, SIKB/Platform Bronbemalen en Stichting ERM verzorgen op donderdagmiddag 27 september 2018 een themabijeenkomst over het voorkomen van schade en wateroverlast aan monumenten tijdens bemalingen. De bijeenkomst is bedoeld voor alle betrokkenen bij bemalingen en monumenten. Kijk hier voor meer informatie en aanmelden.

Deel deze nieuwsbrief:

Twitter 

Henk Koster nieuwe directeur SIKB

SIKB

Henk Koster (1963) volgt per 1 oktober 2018 Walter de Koning op als directeur van de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB). Henk Koster, fysisch-geograaf en jurist, is nu nog werkzaam als Programmamanager Basisregistratie Ondergrond bij TNO Geologische Dienst Nederland. Hij heeft zijn sporen verdiend bij zowel overheid als bedrijfsleven. Lees meer.


Foto: SIKB

Afval gaat weer vaker naar de ouderwetse stortplaats

NOS

Afval verdwijnt weer vaker naar de stortplaats, bevestigt de Vereniging Afvalbedrijven (VA). Ondanks inzet van de overheid op duurzamere alternatieven zoals verbranding en recycling, neemt het aantal ontheffingen op het stortverbod toe, schrijft het FD op basis van onderzoek in de sector. Lees meer.


Foto: ANP

Certificerende instelling ArCeBu beëindigt haar werkzaamheden

SIKB

ArCeBu is een van de vijf bedrijven, aangewezen door het ministerie van OCW, actief op de archeologische markt als certificerende instelling (CI) voor de BRL SIKB 4000 en de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). Lees meer.

Waterheffingen zullen verder gaan stijgen

Binnenlands Bestuur

De Unie van Waterschappen verwacht dat de waterheffingen volgend jaar wederom sterker zullen stijgen. Ook in 2018 was dat al het geval, na zes jaar waarin de stijging van de heffingen telkens iets afnam. De oorzaak van de oplopende waterbelasting is het steeds extremere weer. Lees meer.


Foto: Binnenlands Bestuur

Limburgse telers leveren ruim 18.000 kg gewasbeschermings-middelen in

Helpdesk Water

Afgelopen winter kregen Limburgse agrariërs, loonwerkers en hobbyboeren de kans om restanten van gewasbeschermingsmiddelen in te leveren. Dit kon laagdrempelig, kosteloos en anoniem. 682 agrarische bedrijven maakten gebruik van de actie ‘Bezem door de middelenkast’. Zij leverden gezamenlijk 18.308 kg middel in. Lees meer.

Wijziging Regeling bodemkwaliteit (actualisering verwijzingen normdocumenten 2018.1)

RWS/Bodem+

Op 18 juli 2018 is in de Staatscourant een wijziging van de Regeling bodemkwaliteit gepubliceerd en een dag later in werking getreden. Lees meer.

Chemievrij beheer kunstgrasvelden goed mogelijk

nmfDrenthe

In het project ‘Chemievrij beheer van sportvelden in Drenthe en Overijssel’ doen gemeenten in Drenthe en Overijssel ervaring op met het chemievrij beheer van sportvelden. De nadruk ligt daarbij op natuursportvelden. Recent bleek dat op veel kunstvelden algen en mossen ook chemisch worden bestreden. Gelukkig is ook op kunstgrasvelden chemievrij beheer mogelijk. Lees meer.


Foto: Pixabay

Gezonde bodem wordt internationale prioriteit

Nieuwe Oogst

Wereldwijd moet naast het verhogen van de voedselproductie ook het gezond houden van de landbouwgrond een centraal thema worden. Dat is afgesproken op de G20-landbouwtop, afgelopen weekeinde in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires. Lees meer.

Grasland tot 37% minder groen dan normaal

WUR

Dat het droog is in Nederland weten we. Dat de planten daar last van hebben ook. Maar in welke mate en waar precies in Nederland is nu ook te zeggen middels satellietbeelden uit de Groenmonitor.nl van Wageningen Environmental Research. Lees meer.


Beeld: WUR

Achtergrond en opinie

De Noord/Zuidlijn in gebruik genomen

NRC

De eerste studie naar de mogelijkheden van een Noord/Zuidlijn dateert uit 1989. Het officiële aanlegbesluit van de gemeenteraad van Amsterdam was in november 1996 en het definitieve GO werd gegeven in oktober 2002. Op 21 juli 2018 was de feestelijke opening van de Amsterdamse Noord/Zuidlijn. Een dag later werd de lijn officieel in gebruik genomen. Een project met de nodige hobbels en valkuilen, een opgestapte wethouder en nog veel meer. Ooit ging het helemaal mis op de Vijzelgracht. Nadat eerder al vier monumentale huisjes onbewoonbaar waren verklaard, verzakten wederom meerdere panden. De Noord/Zuidlijn verbindt Amsterdam Noord met Amsterdam Zuid en biedt een alternatief voor de vaak overvolle trams en bussen. In de binnenstad is geen plaats voor nog meer trams en bussen. Onder de grond is wel ruimte. De Noord/Zuidlijn zorgt ervoor dat Amsterdam beter bereikbaar is èn blijft. Lees meer.


Foto: NRC



Uit het netwerk

Gevolgen van aanhoudende droogte niet altijd goed zichtbaar

Tommy Bolleboom, Rijkswaterstaat

‘Bermbranden, versnelde bodemdaling met verzakkingen in wegen, bomen die omvallen of takken die bij een flinke wind afbreken, het zijn zomaar enkele zichtbare voorbeelden van de gevolgen van aanhoudende droogte op onze bodem en ondergrond’. Dat vertelt Tommy Bolleboom, adviseur Bodem en Klimaatadaptatie bij Rijkswaterstaat. Lees meer.

Rectificatie
Bij de foto van Joop Harmsen in de rubriek 'Uit het Netwerk' (Tussen bodem en ondergrond nr. 14), is de naam van de fotograaf Geert de Jong weggevallen.

Dossier bodemdaling

Instrument 3: Instrumenten voor goede gesprekken

Om besluitvormingsprocessen transparanter en gegronder te maken, wordt er vaak gebruik gemaakt van instrumenten. Zo ook voor de verschillende problematieken rondom bodemdaling. Door Rijkswaterstaat/Bodem+ is de zoekmachine Bodemvizier in het leven geroepen. Hierin is niet alleen een breed scala aan instrumenten verzameld, maar ook gegroepeerd op basis van bijvoorbeeld een bepaalde type opgave. Veel van deze instrumenten zijn door allerlei betrokken partijen op verschillende momenten gebruikt, met veelal positieve resultaten. In een reeks besteden we maandelijks kort aandacht aan het gebruik van instrumenten. In deze derde editie is Tommy Bolleboom, adviseur bodem en klimaatadaptatie bij Rijkswaterstaat aan het woord over het belang van instrumenten in de praktijk, vooral voor het faciliteren en initiëren van goede gesprekken. Lees meer.

  
Powered by Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond (ENBO) dat bestaat uit:

Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

info@expertisebodemenondergrond.nl / www.expertisenetwerkbodemenondergrond.nl

Klik hier om u af te melden voor deze e-mails.