Nieuwsbrief Tussen bodem en ondergrond, 3e jaargang, nr. 21 - 20 november 2019
Deze nieuwsbrief is powered by Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

Webversie? Klik dan hier
Tussen bodem en ondergrond

Uit het netwerk

Riemer Knoop: 'Zorgen over de verantwoordelijkheden bij archeologisch werk'

'De evaluatie van het kwaliteitssysteem archeologie is halverwege en dus nog te vroeg om conclusies te trekken. Maar een van de tendensen die al duidelijk is geworden is dat menigeen zich zorgen maakt over het feit dat de verantwoordelijkheid gelegd is bij de uitvoerder, in plaats van bij de opdrachtgever. Het lijkt er op dat de beoogde transparante markt vooral gedreven wordt door de prijsstelling, en niet door inhoudelijke kwaliteitsnormen'. Aldus Riemer Knoop, een van de begeleiders van de evaluatie. Lees verder.


Riemer Knoop - foto Erwin van Amstel

Op de voorgrond

Wijziging Besluit bodemkwaliteit voor gebiedsspecifiek beleid PFAS

Rijkswaterstaat/Bodem+

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bereidt een wijziging van het Besluit bodemkwaliteit (Bbk) voor. De wijziging versnelt de totstandkoming van de voorbereidingsprocedure voor het nemen van besluiten tot vaststelling van een gebiedsspecifiek toetsingskader voor het toepassen van grond of baggerspecie die is verontreinigd met poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS). Huidige problemen bij het toepassen van PFAS-houdende grond en baggerspecie kunnen hiermee sneller worden opgelost. Lees verder.

Kennisproject UP Bodem en Ondergrond

De basis is gelegd voor een dynamisch informatiebeheer en -overdracht

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet zal veel informatie die nu bij provincies aanwezig is, overgeheveld moeten worden naar gemeenten en waterschappen. Het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) faciliteert die informatietransitie. Het DSO gaat echter niet heel gericht in op de informatieoverdracht tussen decentrale overheden. In een UP Kennisproject is onderzoek naar gedaan naar de informatiebehoefte en in het verlengde daarvan de gewenste informatieoverdracht tussen decentrale overheden op het gebied van bodem en grondwater. Lees verder.


David van den Burg - eigen foto

Actueel

Landschapsvormen, hydrologische processen en zoutgehalte

Journal of Hydrology

Onlangs is in het tijdschrift Journal of Hydrology, een artikel gepubliceerd over een methode hoe de aanwezigheid van zoet versus zout grondwater in te schatten in ZW-Bangladesh als functie van eigenschappen van het landschap (zie aangehecht). De methodiek is mogelijk ook over te dragen naar andere kustgebieden waarvoor weinig informatie over het grondwater bestaat. Het project wordt uitgevoerd binnen het DeltaMAR project van het NWO Urbanising Deltas of the World program. Lees verder.

Foto: Floris Naus

Rijksdepots open voor met PFAS-verontreinigde baggerslib

Rijkswaterstaat/Bodem+

De drie Rijksbaggerdepots De Slufter, IJsseloog en Hollandsch Diep kunnen sinds 13 november 2019 verontreinigde baggerslib ontvangen die ook PFAS bevat. Dit is de uitkomst van overleg tussen depotbeheerders en bevoegde gezagen. Lees verder.


Foto: Pixabay

Kabinet neemt maatregelen voor natuur, bouw en infrastructuur

Rijkswaterstaat/Bodem+

Met een pakket maatregelen zet het kabinet vandaag nieuwe stappen om de stikstof- en PFAS-problematiek op te lossen en de natuur te herstellen. Het versneld herstellen en versterken van de natuur is een voorwaarde om nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken. Lees verder.


Foto: Pixabay

Stikstof en PFAS als gedeelde problemen

Rijkswaterstaat

Eind mei 2019 deed de Raad van State een vergaande uitspraak over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Als gevolg daarvan is er veel minder ruimte voor stikstof-uitstotende activiteiten in de buurt van de beschermde Natura 2000-gebieden. De uitvoering van projecten zoals de ring Utrecht zijn (nog) complexer geworden. Lees verder.


Foto: Pixabay

PFAS in waterbodem en baggerspecie; Tijdelijk Handelingskader in de praktijk

SIKB

Actueler dan op 29 oktober 2019 was een Baggernetdag nooit eerder. Terwijl de deelnemers onderweg waren naar Papendrecht maakte staatssecretaris Van Veldhoven bekend dat meer ruimte beschikbaar komt voor het verplaatsen van grond, binnen de veilige ruimte die er is. Ook vond de kennisbijeenkomst plaats op de dag voor het protest van (water)bouwers op het Malieveld in Den Haag. Bij Baggernet lag de focus op kennisuitwisseling over PFAS in waterbodem en baggerspecie, de bijbehorende risico’s en vooral ook de mogelijkheden om toch aan de slag te kunnen. Lees verder.

Sneller hergebruik van bagger en mijnafval met wormen

Deltares

Oligochaete-wormen versnellen het hergebruik van zowel baggersediment als mijnafval aanzienlijk. Onderzoekers van Deltares hebben dit, met de steun van de Universiteit van Alberta, Queen Mary University of London en NAIT (polytechnisch en toegepast onderzoeksinstituut) ontdekt. Deze Nature-based technologie is voor Nederland veelbelovend en ook Canada heeft interesse. Lees verder.


Foto: Pixabay

Er is meer kennis om ecotoxicologische risico’s te tackelen

Deltares

Arjan Wijdeveld, geo-chemicus en afdelingshoofd experimentele faciliteiten bij Deltares promoveerde onlangs met zijn proefschrift over 25 jaar werken met verontreinigingen in water en sediment. Dat wetenschap en wetgeving niet altijd synchroon lopen valt hem daarbij het meest op. Wijdeveld hoopt dat de verrijking van deze kennis en het ontwikkelen van de juiste modellen, beleidsmakers helpt om sneller en beter te kunnen beslissen over ecotoxicologische risico’s. Lees verder.

Beantwoording kamervragen PFAS door Staatssecretaris Van Veldhoven

Rijkswaterstaat/Bodem+

Staatssecretaris Van Veldhoven beantwoordde op 29 oktober 2019 Kamervragen over het bericht: 'Baggersector ligt goeddeels stil door strengere norm chemische stoffen PFAS'. Lees verder.


Foto: Pixabay

Landschap verdient volwaardige plek in het ruimtelijk beleid

PBL

In het signalenrapport ‘Zorg voor landschap. Naar een landschapsinclusief omgevingsbeleid’ pleit het Planbureau voor de Leefomgeving ervoor om de kwaliteit van het landschap volwaardig mee te wegen bij de keuzes die worden gemaakt bij het plannen van projecten die de beleving van de leefomgeving beïnvloeden. Het klimaatakkoord, de voortgaande verstedelijking, het natuurbeleid en veranderingen in de landbouw leggen steeds meer claims op het landschap. Lees verder.


Foto: Pixabay

Aanmelden nieuwsbrief

Agenda

21 november 2019
Nationaal congres bodemdaling 2019
Groenekan
25 november 2019
Soil and the SDGs: Challenges and need for action
Brussel
5 december 2019
World Soil Day, Stop soil erosion, Save our Future
9 december 2019
Bijeenkomst Veldraadpleging Kwaliteitssysteem Archeologie
Castricum
12 december 2019
BodemBreedForum: PFAS vooruitkijken en oplossen
Utrecht
23 januari 2020
Themamiddag Klimaat, bodem en ondergrond
Utrecht
 

Uitgelicht

BodemBreedForum: PFAS vooruitkijken en oplossen

Door de PFAS-crisis staat het werkveld ‘bodem’ de laatste tijd weer volop in de belangstelling. Op 12 december a.s. organiseert het BodemBreedForum een discussiemiddag over PFAS. Tijdens het programma wordt ingegaan op de actualiteit en wordt vooral vooruitgekeken naar mogelijke oplossingsrichtingen. Lees verder en aanmelden.

Deel deze nieuwsbrief:

Twitter 

Nieuwe geautomatiseerde interferentie tool gesloten bodemenergiesystemen

SIKB

De rekenmethode voor de berekening van interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen (ITGBES) is geautomatiseerd. De geautomatiseerde versie van deze rekentool kunt u vanaf nu downloaden. Lees verder.

Branchevereniging Sport en Cultuurtechniek (BSNC) presenteert een nieuw zorgplichtdocument

BSNC

Donderdag 14 november heeft BSNC-voorzitter Edward van der Geest het nieuwe Zorgplicht document aangeboden aan de plaatsvervangend Directeur Sport van VWS, mevrouw Joëlle Staps. Dit was tijdens het, door VWS georganiseerde overleg kunstgrasrecycling, bij DeWeerelt van Sport (Utrecht). Lees verder.

Het anti-stikstofpakket: aantrekkelijk plan of aangekondigde mislukking?

De Volkskrant

Gedwongen door de rechter treft het kabinet maatregelen om de stikstofuitstoot in te perken. Anders mocht er amper meer gebouwd worden en zou de landbouw moeten krimpen. Kunnen bouwers en boeren nu voort? Lees verder.


Foto: Pixabay

Basis gelegd voor droogteverwachting voor heel seizoen

WUR

Onderzoekers hebben een basis gelegd voor de droogteverwachting voor de komende maanden. Dat maakt het tijdig nemen van maatregelen voor de gevolgen van droogte mogelijk voor de scheepvaart, landbouw en natuur in Nederland. Een onderzoeksteam van Wageningen University & Research en collega’s van Utrecht en Freiburg publiceerden hun bevindingen in Nature Communications. Lees verder.


Foto: Pixabay

Gewasbeschermingsmiddelen: Kamer vraagt actie om waterkwaliteitsdoelen te behalen

VEWIN

Op 31 oktober jl. vond er in de Tweede Kamer een debat plaats met minister Schouten en staatssecretaris van Veldhoven over gewasbeschermingsmiddelen. Dit onderwerp is van groot belang voor de drinkwatersector, aangezien deze stoffen nog steeds op veel plaatsen aanwezig zijn in oppervlaktewater en grondwater wat bestemd is voor drinkwaterproductie. In veel gevallen in hoeveelheden die norm-overschrijdend zijn. Vewin heeft voorafgaand aan het debat een position paper opgesteld over de aanpak van gewasbeschermingsmiddelen in drinkwaterbronnen. Lees verder.


Foto: Pixabay

Beleid mijnbouw gebaseerd op drijfzand

RTV Oost

Officiële gegevens en rapporten over mijnbouw in ons land zitten vol met fouten. Regelmatig is sprake van tegenstrijdige adviesrapporten over de gas-, olie-, zoutwinning en afvalwaterinjectie. Europese richtlijnen worden niet altijd nageleefd en milieuvergunningen niet altijd aangevraagd. Verder worden risico's in veel conceptrapporten nog wel beschreven, maar zijn deze gegevens in meerdere gevallen uit de definitieve rapporten geschrapt. Lees verder.


Foto: Pixabay

Meer aandacht voor erfgoed uit Tweede Wereldoorlog

Ministerie OCW

Minister Ingrid van Engelshoven wil meer aandacht voor erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog. Daarom start de minister een procedure om de Waalsdorpervlakte en het Oranjehotel de status van een rijksmonument geven. Daarnaast trekt ze 2,5 miljoen euro extra uit voor de bescherming van Joods erfgoed. Lees verder.


Foto: Pixabay

Aanbesteden in de archeologie

SIKB

Op 13 november organiseerden de stichting SIKB en PIANOo, het Expertisecentrum Aanbesteden van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, een kennisbijeenkomst over aanbesteden in de archeologie. Rode draad van de middag was de breed gedragen wens tot het aanbesteden op kwaliteit en hoe dat geborgd kan worden door aan te besteden op de meer traditionele EMVI (Economisch Meest Voordelige Inschrijving) of met een best value aanpak. De laatste is een aanpak, ook wel Prestatie-Inkoop genoemd, die uitgaat van de meeste waarde voor de laagste prijs, het stellen van minder eisen en het geven van meer ruimte aan het bieden van oplossingen door de inschrijvende partij. Lees verder.


Foto: SIKB

Achtergrond en opinie

De regenworm is de ingenieur van de bodem

NRC

De regenworm heeft grootse invloed op ecosystemen. Een groep van 140 biologen onderzocht de wereldwijde verspreiding van regenwormen. In Nederland leven meer soorten dan in de tropen. De regenworm is een perfecte indicator voor de impact van klimaatverandering geworden. Als het bijvoorbeeld droger wordt, en de regenworm verdwijnt uit de bodem, kunnen de gevolgen voor een ecosysteem hiervan voorspeld worden. Dat was voorheen niet mogelijk. Lees verder.


Foto: Pixabay

De vraag

In elke uitgave aandacht voor een actuele vraag:

Hoe vergelijk ik voor PFAS de kwaliteit van een partij grond of baggerspecie met de kwaliteit van de ontvangende (water)bodem?

Binnen het tijdelijk handelingskader zijn een aantal situaties aangegeven waarbij de kwaliteit van een toe te passen partij grond of baggerspecie met de gemeten kwaliteit van de ontvangende (water)bodem vergeleken kan worden. Zie hiervoor de veel gestelde vragen en antwoorden over toepassen van grond of baggerspecie op de landbodem en het toepassen/verspreiden van baggerspecie in een oppervlaktewater.
In een landelijke werkgroep en het kernteam PFAS is een voorstel uitgewerkt waarmee deze toetsing uitgevoerd tijdelijk kan worden. Lees verder.

  
Powered by Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond (ENBO) dat bestaat uit:

Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

info@expertisebodemenondergrond.nl / www.expertisenetwerkbodemenondergrond.nl

Klik hier om u af te melden voor deze e-mails.