Nieuwsbrief Tussen bodem en ondergrond, 2e jaargang, nr. 21 - 21 november 2018
Deze nieuwsbrief is powered by Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

Webversie? Klik dan hier
Tussen bodem en ondergrond

Beste lezer,

De wondere wereld van de bodem is en blijft fascinerend. In alle opzichten. Talloze beroepsgroepen zijn gepassioneerd betrokken met studie en onderzoek, kennisdeling of innovatie. Dat gebeurt tijdens de dagelijks werkpraktijk, met de laarzen in de modder, of tijdens congressen of expertmeetings. In deze uitgave van Tussen Bodem en Ondergrond treft u een bijdrage aan over een relatief onbekend aspect van de ondergrond. Dichter en archeoloog Esther Jansma, werkzaam bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, is gespecialiseerd in dendrologisch onderzoek. Dendrochronologisch onderzoek van hout levert belangrijke informatie op over het vroegere klimaat, de economie, het historische landschap en het gebruik daarvan. Zij licht een tipje van de sluier op over haar boeiende vakgebied en de relevantie daarvan. Verder bevat deze nieuwsbrief, zoals u van ons gewend bent, actueel nieuws, feiten en wetenswaardigheden over bodem en ondergrond. Variërend van bodeminformatie over ons eigen “Hollandse” Groene Hart tot en met de ondergrond in New Orleans. Lezen maar…!

Op de voorgrond

De Nederlandse bodem zakt meer dan verwacht

NOS

De bodem in Nederland daalt veel meer dan verwacht. Dat blijkt uit een nieuwe bodemdalingskaart die dinsdag wordt gepresenteerd door het Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-Informatica (NCG). Lees verder.


Foto: RTV Noord/Remko de Waal

Actueel

10 miljoen voor grondverzakkingen in het Groene Hart

AD

Het Rijk trekt 10 miljoen euro uit om het probleem van bodemdalingen in het Groene Hart aan te pakken. Omdat de bodem zakt, verzakken ook wegen en rioleringen. Hierdoor worden woningen en cultureel historisch erfgoed bedreigd. Het Rijksgeld wordt naast het tegengaan van bodemdaling ook gebruikt om CO2-uitstoot in het Groene Hart verder te reduceren. De ministerraad heeft op voorstel van ministers Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) met de subsidie ingestemd. Lees verder.


Foto: Pixabay

Wiebes ontraadt uitsluiten van mijnbouwactiviteiten via Structuurvisie Ondergrond

Groene ruimte

Op dit moment evalueren provincies het huidige grondwater-beschermingsbeleid en wijzen in overleg met het Rijk strategische reserves aan met bijbehorend beschermingsregime. Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat wil op de uitkomsten van dit traject niet vooruitlopen. Hij acht het op voorhand uitsluiten van mijnbouw-activiteiten in gebieden met strategische voorraden en nationale reserves onnodig beperkend voor het realiseren van de transitie naar een duurzame energievoorziening en daarmee ongewenst. Dat schrijft hij aan de Tweede Kamer in een reactie op een motie van GroenLinks. Lees verder.


Foto: Pixabay

Succesvolle samenwerking leidt tot overdracht WKOtool aan RVO.nl

Rijkswaterstaat/Bodem+

Op 8 november 2018 droeg Gilbert Boerekamp van Rijkswaterstaat het beheer van de WKOtool officieel over aan Ruud Trines van RVO.nl. Deze overdracht vond plaats tijdens het Nationale Warmte Congres in Nijmegen. Lees verder.


Foto: Rijkswaterstaat/Bodem+

Congres Sleufloos tenzij .... noodzaak en nuancering

NSTT

Hoe voorkom je de hinder van graafwerkzaamheden aan ondergrondse kabels en leidingen? Die vraag stond centraal op het drukbezochte congres ‘No-Dig, tenzij …: van ambitie naar beleid’. Kern van de boodschap: de ondergrondse infrastructuur is voortdurend ‘op de schop’ en dat blijft zo. Thema’s als minder bovengrondse hinder, energietransitie en een grote vervangingsopgave vragen om meer samenwerking en innovativiteit bij sleufloze (no-dig) technieken. Tegelijkertijd is nuancering op zijn plaats: niet alles moet sleufloos, soms is open ontgraving gewoon efficiënter. Lees verder.


Foto: Pixabay

Wijziging eisen bodemvreemde materialen in grond en baggerspecie

Rijkswaterstaat/Bodem+

Via een wijziging van de Regeling bodemkwaliteit per 1 januari 2019 zullen de toegestane eisen voor bijmengingen met bodemvreemd materiaal (waaronder plastics) in toe te passen grond en baggerspecie worden gewijzigd. Dit staat in een brief die staatssecretaris Van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. In de brief worden ook andere maatregelen aangekondigd om het gevecht tegen de plasticsoep uit te breiden, zoals de aanpak van zwerfafval in rivieren. Lees verder.


Foto: Pixabay

Bodems Nederlandse rivieren slijten steeds verder weg

NOS

Het regent weer een beetje, maar het water in de Nederlandse rivieren heeft door de langdurige droogte zelden zo laag gestaan. Dat heeft grote gevolgen voor de vrachtschepen. Maar ook komt er nu een ander probleem bovendrijven: de erosie. De rivierbodems slijten weg. Lees verder.


Foto: Van Lint in Vorm

Nazorg nader bekeken: aan de slag met afbouw

Rijkswaterstaat/Bodem+

Nederland telt veel locaties waar sprake is van bodemverontreiniging. Overheden pakken vaak een deel van de verontreiniging aan, waarna ze nazorgmaatregelen inzetten om verdere risico’s te beheersen. De nazorg van deze locaties zorgt voor een financiële, organisatorische, administratieve en ruimtelijke last en geeft verplichtingen, beperkingen en risico’s voor toekomstige generaties. De maatregelen in het kader van deze historische gegroeide nazorg worden, soms zonder heldere afweging, routinematig uitgevoerd. Lees verder.

Aanmelden nieuwsbrief

Agenda

22 november en 10 december 2018
TNO Webinars: Hoe maken we Nederland aardgasvrij?
Delft
23 november 2018
Congres Transities & Ondergrond
Rotterdam
27 november 2018
Baggernetdag ‘Verdieping van de Nieuwe Waterweg'
Rotterdam
29 november 2018
Themamiddag ‘Rol bodembiologie in bodemvruchtbaarheid en opbrengstverbetering’
Putten
7 maart 2019
Workshop ‘Saneren met de natuur’
Locatie volgt nog
 

Call for abstracts

BodemBreed Forum

Het Bodembreed Forum houdt op 7 maart 2019 een workshop ‘Saneren met de natuur’. Ligt jouw passie bij saneren met de natuur? Lever dan een abstract in met inspirerende praktijkvoorbeelden. Deze praktijkvoorbeelden kun je tijdens de workshop door een presentatie (20-25 min), of een praktijkdemonstratie toelichten. Wij verzamelen de bijdragen en stellen op basis hiervan een middagprogramma samen. We dagen je uit om een inspirerende bijdrage in te dienen uiterlijk vrijdag 14 december 2018. Een half tot heel A4 moet voldoende zijn om onze aandacht te trekken. Indienen via e-mail: forum@bodembreed.nl o.v.v. Oproep voor bijdrage ‘Saneren met de natuur’. Lees verder.

Deel deze nieuwsbrief:

Twitter 

Stad + ondergrond = beter ruimtelijk beleid

Helpdesk Water

Het testboek ‘Nederlandse steden en hun ondergrond’ laat aan zien hoe steden de rol van het natuurlijk water- en bodemsysteem een flinke impuls kunnen geven in ruimtelijke plannen en beleid. Lees verder.

Klimaatadaptatie Nederlandse steden kost minimaal 42 miljard euro

H2O

Er is 42 miljard tot 83 miljard euro nodig om de Nederlandse steden tot 2050 te beschermen tegen de gevolgen van de klimaatverandering, zo heeft ingenieursadviesbureau Sweco berekend. Dat bedrag is hoger dan de verwachte schade. Lees verder.


Foto: Schade als gevolg van wateroverlast - Sweco

Onthulling ondergrond New Orleans

Deltares

New Orleans heeft het voornemen om haar delta op het gebied van water en ruimtelijke ordening te reorganiseren. Dit is essentieel voor het voortbestaan en de economische welvarendheid van de stad. Het plan 'Reshaping the urban delta' wordt eerst geïmplementeerd in het district Gentilly. Hierna wordt het uitgebreid tot heel New Orleans. Nederlandse (hydro)geologen helpen de Amerikaanse overheid momenteel met de eerste stap: het in kaart brengen van de ondergrond. Hiervoor namen de ondzoekers deze week 75 grondmonsters. Lees verder.


Foto: Pixabay

Aanvullend statement onderwaterdrainage in veengebieden

Nature Today

Naar aanleiding van vragen en discussie over eerdere berichten op Nature Today over onderwaterdrainage in veengebieden heeft Lars Hein van Wageningen Universiteit een aanvullend statement geschreven. Lees verder.


Foto: Nature Today

Nauwelijks ziektekiemen in overstortbagger gevonden

Helpdesk Water

Het waterschap Noorderzijlvest en de gemeente Eemsmond hebben samengewerkt in de pilot ‘Gebruik overstortbagger’. Lees verder.


Foto: Pixabay

Achtergrond en opinie

Bestuursakkoord Klimaatadaptatie getekend

Kennisportaal Ruimtelijke adaptatie

Overheden op alle niveaus maken de komende jaren in totaal 600 miljoen euro beschikbaar om Nederland weerbaarder te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. Gemeenten, waterschappen, provincies en Rijk tekenden daarvoor op 20 november het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie. Lees verder.


Foto: Kennisportaal Ruimtelijke Adaptatie



Uit het netwerk

‘Dendrochronologisch onderzoek moet worden gecertificeerd’

Esther Jansma, dendrochronoloog

‘Verplichte certificering van dendrochronologen zou een bijzonder goede stap zijn’, aldus dendrochronoloog Esther Jansma. ‘Er zit in dat onderzoeksveld helaas ook veel kaf tussen het koren. Het werk van dendrochronologen is niet alleen van belang voor de archeologie, maar ook voor de bouwhistorie en kunsthistorisch onderzoek. Daarbij gaat het soms om onderzoek waar veel geld mee gemoeid kan zijn. Draagt onderzoek naar de ouderdom van een houten schilderijpaneel bij aan de vaststelling dat dit schilderij inderdaad van de hand van Jeroen Bosch zelf is? Dan kan het opeens om vele miljoenen euro’s gaan’. Lees verder.


Esther Jansma met student Daan Saveur / foto E. Graafstal, Museum Hoge Woerd

De vraag

In elke uitgave aandacht voor een actuele vraag:

FAQ’s over bodemenergie en kwalibo vernieuwd!

De webpagina’s op de website van Bodem+ over bodemenergie en de veel gestelde vragen en antwoorden (FAQ’s) over bodemenergie zijn aangepast.
Om wille van de overzichtelijkheid is de FAQ rubriek over kwalibo opgeknipt in zes subrubrieken: erkenningen algemeen, normdocumenten, bodemenergie, grond en baggerspecie, saneren en veldwerk & monsterneming.

  
Powered by Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond (ENBO) dat bestaat uit:

Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

info@expertisebodemenondergrond.nl / www.expertisenetwerkbodemenondergrond.nl

Klik hier om u af te melden voor deze e-mails.