Nieuwsbrief Tussen bodem en ondergrond, 2e jaargang, nr. 19 - 24 oktober 2018
Deze nieuwsbrief is powered by Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

Webversie? Klik dan hier
Tussen bodem en ondergrond

Beste lezer,

De wereld van de bodem en ondergrond is voortdurend in beweging. Deze uitgave van Tussen Bodem en Ondergrond bevat weer een staalkaart van ontwikkelingen: van actueel nieuws, beleid en nieuwe technische snufjes tot en met activiteiten, seminars en congressen om kennis te delen en nieuwe kennis op te doen. In de loop der tijd is er veel veranderd. Twee representanten uit ons werkveld vertellen daar meer over: ‘Going man’ Henk van Zoelen blikt uitgebreid terug op zijn loopbaan bij Rijkswaterstaat/Bodem+ en de ‘coming man’ van de VNG Werkgroep Bodem Marcel Koeleman kijkt vooral vooruit en gaat in op de andere koers die nodig is op weg naar een integrale benadering van de ondergrond. Al met al voldoende stof voor weer het nodige leesplezier. En, mocht u nog zin hebben in een groot of klein verzetje: onlangs is op de voormalige stortplaats van de VAM in het Drentse Wijster een aantal fietsroutes geopend. De Col du Vam is goed voor 2,1 kilometer, bestaande uit maar liefst drie klimstroken, een kasseienstrook en een lange afdaling.

Op de voorgrond

WEB - voorzitter Marcel Koeleman: ‘We moeten echt een andere koers gaan varen’

Rijkswaterstaat/Bodem+

Sinds juli van dit jaar is Marcel Koeleman de nieuwe voorzitter van de VNG-Werkgroep Bodem, ook wel WEB. WEB is een netwerk van gemeentelijke ambtenaren – Koeleman is overigens zelf werkzaam bij omgevingsdienst DCMR – die de standpunten voorbereidt van de VNG op het gebied van bodem en ondergrond. Wat zijn voor de VNG-werkgroep de belangrijkste uitdagingen binnen het werkveld?
‘Als je kijkt naar de collegeakkoorden die in het voorjaar gesloten zijn, komt daar het woord bodem nauwelijks meer in voor’, aldus Koeleman. ‘Maar wel zaken als circulaire economie, klimaatadaptatie, energietransitie. Dat zijn allemaal thema’s die – toegespitst op het terrein van bodem en ondergrond – om een heel andere benadering vragen dan de klassieke milieuthema’s. Er is veel meer dan in het klassieke denken een combinatie van inzichten nodig en een integrale aanpak. Ook is het raakvlak met ruimtelijke ordening veel prominenter aanwezig.’ Lees verder.

Actueel

Subat voortaan onderdeel van Bodembeheer Nederland

Land en Water

Subat (Stichting Uitvoering Bodemsanering Amovering Tankstations) heeft zijn grote saneringsoperatie afgerond: alle voorgenomen saneringen zijn uitgevoerd. Om de eventuele nazorg die voortvloeit uit de saneringsoperatie goed te kunnen borgen, is de stichting per 17 oktober 2018 ondergebracht bij Stichting Bodembeheer Nederland. Lees verder.


Foto: Pixabay

AquaConSoil 2019: van beheersen naar beheren, dat is de trend voor de toekomst

AquaConSoil

Van 20-24 mei 2019 vindt de 15e editie van het internationale AquaConSoil congres plaats in Antwerpen, België. AquaConSoil is een internationale conferentie op het gebied van duurzaam gebruik van bodem, water en sediment voor wetenschappers, bedrijven en beleidsmakers. AquaConSoil wordt georganiseerd door Deltares in samenwerking met een ‘hosting consortium’. Het tweejaarlijkse congres vindt elke editie in een andere stad plaats. Na een succesvolle AquaConSoil 2017 in Lyon gaat AquaConSoil 2019 plaatsvinden in de culturele hoofdstad van Vlaanderen: Antwerpen. Het congres wordt mede georganiseerd door een Vlaams consortium onder leiding van VITO/Vlakwa en OVAM. Het AquaConSoil programma biedt thematische speciale en postersessies, een bedrijvenmarkt en een ‘matchmaking event’. Ook worden technische tours georganiseerd. Lees verder.


Foto: Pixabay

Nieuwe versies van SIKB-documenten gepubliceerd

SIKB

Vanaf 17 oktober 2018 zijn de AS SIKB 1000 en 2000 op de website van SIKB gepubliceerd. Het gaat om een voorpublicatie: u kunt de documenten nog niet gebruiken. Zij treden in werking zodra de nieuwe versie van de Regeling bodemkwaliteit wordt gepubliceerd. Dat zal naar verwachting begin december 2018 plaatsvinden. Zodra de precieze datum bekend is, wordt u daarover bericht. Lees verder.

Europees project COCOON: financiering van stortplaatsen

Rijkswaterstaat/Bodem+

Hoofddoel van COCOON is het ontwikkelen van beleidsinstrumenten voor duurzaam stortbeheer. Stortplaatsen in Europa moeten voldoen aan de Europese Stortrichtlijn. Tijdens het 6e Internationale seminar in Cyprus hebben de projectpartners uit de deelnemende EU-lidstaten presentaties gegeven over financiële aspecten rondom de aanleg, beheer en nazorg van afvalstortplaatsen. Lees verder.


Foto: Pixabay

Het voedselbos: landbouw met meer winst, maar zonder gif en kunstmest

Nieuwsuur

In het Brabantse Schijndel komt het grootste voedselbos van Europa. ‘In een voedselbos worden twee werelden gecombineerd die nu nog gescheiden zijn: natuur en landbouw. Die zijn in ons land totaal uit elkaar gehaald’, zegt oprichter Wouter van Eck. Lees verder.


Foto: Pixabay

Wereldwijde steun bij start klimaatcommissie in Ridderzaal

Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

De gevolgen van het veranderende klimaat zijn niet meer te negeren. De zomer van 2018 stond voor Europa in het teken van droogte en Nederland moest wekenlang maatregelen inzetten om het water te verdelen. Elders in de wereld kampen hele regio's met extreem weer, hevige regen en langdurende hitteperiodes. Tijdens de start van de nieuwe klimaatcommissie in de Ridderzaal spraken de vertegenwoordigers van alle deelnemende landen de urgentie uit dat er wereldwijd snel meer bescherming moet komen tegen klimaatschade. Lees verder.


Foto: Pixabay

Gerechtshof: Staat moet meer doen tegen CO2-uitstoot

Binnenlands Bestuur

De Nederlandse staat moet meer doen om de uitstoot van CO2 terug te dringen. Dat oordeelde het gerechtshof in Den Haag in een door klimaatorganisatie Urgenda aangespannen zaak. Klimaatveranderingen zijn een reële dreiging, met een ernstig risico. 'Het is de verplichting van de staat om bescherming daartegen te bieden', aldus het hof. Lees verder.


Foto: Pixabay

Aantal tunnels Amsterdam onveilig

Binnenlands Bestuur

De veiligheid in verschillende tunnels in het centrum van Amsterdam laat te wensen over. Dat betogen twee Amsterdamse brandweerdeskundigen in De Onderbouwing, een vakblad van het Centrum Ondergronds Bouwen. Volgens hen is de kans op slachtoffers in geval van brand aanzienlijk. Boosdoener is het 'meervoudig ruimtegebruik'. Lees verder.


Foto: Binnenlands Bestuur

Versterking Houtribdijk: hightech-archeologie op de bodem van het Markermeer

Rijkswaterstaat/Bodem+

De Houtribdijk krijgt het komende jaar brede zandoevers. Het zand wordt daarvoor gewonnen uit twee nieuwe zandwinputten op het Enkhuizerzand bij de Houtribdijk. Onderwaterarcheologen speuren eerst in de bodem van het Markermeer naar resten uit de prehistorie. Lees verder.


Foto: Rijkswaterstaat/Bodem+

Kennisvraag: afbouw IBC-locaties en stimuleren gebruik Brownfields

Rijkswaterstaat/Bodem+

‘Hoe komen we tot afbouw van IBC-locaties?’ En: ‘hoe kan het gebruik van Brownfields worden gestimuleerd?’ Twee afzonderlijke onderzoeksconsortia hebben deze door het UP gestelde kennisvragen verkend – waarbij elk consortium met een vraag aan de slag ging. De resultaten zijn neergelegd in twee recent verschenen verkennende studies. Lees verder.


Foto: Pixabay

ILT: toezicht op grootste maatschappelijke risico’s

Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat: Inspectie Leefomgeving en Transport

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zet de komende jaren steviger in op het toezicht op risicovolle bedrijven, legionella, taxi en spoor. Deze prioriteiten worden toegevoegd aan het huidige toezichtsprogramma van grootste risico’s van de inspectie. Zo wil de inspectie haar capaciteit specifiek inzetten daar waar het meeste risico of schade kan ontstaan voor de samenleving. Volgend jaar komt er een nieuwe webportal ‘Mijn ILT’ om het bedrijven gemakkelijker te maken een vergunning aan te vragen. Lees verder.


Foto: Ministerie IenM

Provincie Overijssel en gemeenten werken samen aan warme overdracht

Rijkswaterstaat/Bodem+

De Omgevingswet brengt met zich mee dat bodemtaken vooral bij gemeenten komen te liggen. Zeker voor de wat kleinere gemeenten is dat een hele omschakeling. Daarom zijn de provincie Overijssel en de Overijsselse gemeenten een traject gestart om de overgang van saneren naar integraal bodembeheer samen ‘warm’ vorm te geven. Lees verder.

Aanmelden nieuwsbrief

Agenda

30 oktober 2018
Presentatie beoordelingskader versterkende maatregelen bij aardbevingen
Groningen
1 november 2018
Kringlooplandbouw. Goed idee!?
Wageningen
1 november 2018
Seminar 'Agroproductie in een Circulaire en Biobased Economie'
Wageningen
5 november 2018
Masterclass Living Soils
Wageningen
7 november 2018
IHW-netwerkdag 2018: Ni kompreni unu la alian
Utrecht
8, 15 en 22 november 2018
TNO Webinars: Hoe maken we Nederland aardgasvrij
13 november 2018
Symposium Bodem Breed
Amsterdam
27 november 2018
Baggernetdag ‘Verdieping van de Nieuwe Waterweg'
Rotterdam
29 november 2018
Themamiddag ‘Rol bodembiologie in bodemvruchtbaarheid en opbrengstverbetering’
Putten
 

Baggernetdag 'Verdieping van de Nieuwe Waterweg' - RDM-Campus te Rotterdam

27 november 2018, 09.30 uur – 16.00 uur

Het was hét meest in het oog springende baggerwerk van deze zomer: de verdieping van de Nieuwe Waterweg en de Botlek. Over een lengte van 25 kilometer werden de rivier en havens zo’n anderhalve meter verdiept. Dit zodat ook de nieuwe generatie zeeschepen, met een diepgang van vijftien meter, de Rotterdamse haven kan bereiken. Lees verder.


Foto: Rijkswaterstaat

Deel deze nieuwsbrief:

Twitter 

Kamerbrief over voortgang implementatie Basisregistratie Ondergrond

Rijskoverheid

Minister Ollongren (BZK) informeert de Tweede Kamer over de stand van zaken van de implementatie van de Wet Basisregistratie Ondergrond (BRO). Lees verder.

Aanvoer van bouwgrondstoffen via de Rijn valt droog

NVLB

Volgens de NVLB zal de bouwindustrie er rekening mee moeten houden dat de continuïteit van het bouwproces op korte termijn ernstig in gevaar dreigt te komen nu de aanvoer van bouwgrondstoffen via de Rijn stagneert en het transport naar de losplaatsen in Nederland niet meer gegarandeerd kan worden. Lees verder.


Foto: Pixabay

De Monitor constateert weinig zicht op middelengebruik

De Nieuwe Oogst

Op het erf is lang niet iedereen het erover eens hoe met geïntegreerde gewasbescherming het middelengebruik is te verminderen. Tot die constatering komt de redactie van televisieprogramma De Monitor van KRO-NCRV. Lees verder.


Foto: Pixabay

Beter bouwen op veen

ROMagazine

Honderdduizenden woningen erbij in de Randstad vóór 2030; deels zal die woningbouwopgave binnenstedelijk worden gerealiseerd, deels buiten de steden. Grote kans dat dit in het laatste geval op veenbodem zal gebeuren. Nieuw onderzoek van de Universiteit Utrecht en Deltares toont aan dat traditioneel bouwen op veen kostenverhogend werkt. Tijd dus voor adaptief en mitigerend bouwen. Lees verder.


Foto: Pixabay

Negatief advies Staatstoezicht over extra zoutwinning bij Harlingen

Leeuwarder Courant

Staatstoezicht op de Mijnen (SODM) adviseert negatief over de plannen van Frisia om vanuit Harlingen extra zout te gaan winnen onder land. Lees verder.

Woelen van verdicht grasland is maatwerk

Wageningen University & Research

Woelen van verdicht grasland gaf op een zavelgrond overwegend positieve effecten, maar op een zware kleigrond vooral negatieve effecten. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen Livestock Research. Er is dus maatwerk nodig bij de beslissing om verdicht grasland wel of niet te woelen. Belangrijke criteria daarbij zijn de aanwezige verdichting en het natuurlijke herstellende vermogen van de grond. Lees verder.


Foto: Pool Agri

Ondergrondse opslag van warmte helpt Nederland ook in de winter duurzaam te verwarmen

KWR

Begin oktober is het project HEATSTORE opgestart: een Europees onderzoeksproject van zestien miljoen euro om technologieën voor ondergrondse seizoensopslag van duurzame warmte marktrijp te maken. Met 23 Europese partijen uit negen landen wordt hier Europa-breed op in gezet. In zes demonstratieprojecten in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland worden ondergrondse opslagtechnieken onderzocht om duurzame warmte die over is in de zomer op te slaan voor gebruik in de winter. Hierbij wordt binnen HEATSTORE nadrukkelijk gekeken naar de opslag van geothermische warmte, maar ook naar opslag uit andere duurzame warmtebronnen zoals restwarmte uit industrie. Lees verder.


Illustratie: KWR

Gemorste brandstof opruimen met bacteriën

Deltares

De groeiende wereldbevolking en daarmee industriële activiteiten brengen risico’s voor de omgeving zoals bodem- en grondwaterverontreiniging met zich mee. Incidentele lekkages bij opslagtanks of tijdens afvalverwijdering veroorzaken verontreinigingen in de bodem met niet-organische of organische verbindingen. Lees verder.


Foto: Pixabay

Bodembreedforum

Oproep voor bijdragen workshop ‘Saneren met de natuur’

Bodembreedforum gaat haar bijeenkomsten anders insteken. Om te beginnen met de workshop 'Saneren met de natuur'. Bodembreedforum daagt iedereen uit om inspirerende voorbeelden en bijdragen in te dienen. Lees verder.

Achtergrond en opinie

Door perverse prikkels importeert Nederland jaarlijks duizenden tonnen vervuilde grond

Follow the money

De import van grond in Nederland is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. Daarmee steeg ook de import van licht vervuilde grond, die hier in het kader van duurzaamheid wordt gereinigd en hergebruikt. Maar deze gereinigde grond blijkt lang niet altijd zo schoon als de bedoeling is. Lees verder.


Foto: Pixabay



Uit het netwerk

‘De bodem is van een last een lust geworden’

Henk van Zoelen

‘Dat de missie van Rijkswaterstaat Bodem+ is om overheden ondersteuning te bieden met kennis over bodemsanering, -bescherming, -beheer en -energie voor een duurzaam gebruik van het bodem- en grondwatersysteem en de ondergrond, daar ben ik trots op’. Het is een van bijdragen geweest van Henk van Zoelen in de ontwikkeling van Rijkswaterstaat Bodem+. De organisatie waarvan hij, de pensioengerechtigde leeftijd nu bereikt hebbende, afscheid neemt. Lees verder.


Foto: Henk van Zoelen

De vraag

In elke uitgave aandacht voor een actuele vraag:

Is er een overzicht van lopende en afgeronde kennis- en innovatieprojecten van het UP Bodem en Ondergrond?

Het Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond doet gedurende de convenantsperiode investeringen in de drie pijlers van de kennisinfrastructuur: Kennisagendering, Kennis- en innovatieontwikkeling en Kennisdoorwerking. In dit kader zijn er al veel projecten gestart en afgerond.
Op deze pagina vindt u een overzicht van de projecten die al gestart zijn en/of afgerond. Per project wordt u doorverwezen naar de projectpagina’s die een uitgebreidere beschrijving en de resultaten per project bevatten.

  
Powered by Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond (ENBO) dat bestaat uit:

Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

info@expertisebodemenondergrond.nl / www.expertisenetwerkbodemenondergrond.nl

Klik hier om u af te melden voor deze e-mails.