Nieuwsbrief Tussen bodem en ondergrond, 2e jaargang, nr. 17 - 26 september 2018
Deze nieuwsbrief is powered by Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

Webversie? Klik dan hier
Tussen bodem en ondergrond

Beste lezer,

Deltares, het onafhankelijke onderzoeksinstituut voor water en ondergrond, bestaat tien jaar en viert dit met een open dag op 6 oktober in Delft. Tien jaar lijkt niet veel, maar het onderzoeksinstituut voor water en ondergrond kent een veel langere historie. Bij het Waterloopkundig Laboratorium, Grondmechanica Delft, TNO bodem en ondergrond en studiediensten van Rijkswaterstaat werd al meer dan 300 jaar aan de kennisbasis voor deltagebieden gewerkt. Tien jaar geleden kwam dit allemaal samen in Deltares. Niet alleen die zaterdag, maar het hele weekend van 6 en 7 oktober belooft boeiend te worden. Het is dan ook het Weekend van de Wetenschap. Tal van bedrijven, onderzoeksinstituten, universiteiten, musea, sterrenwachten en ziekenhuizen bieden de mogelijkheid ‘backstage’ te gaan, om live wetenschap en technologie te beleven. Ter gelegenheid van het weekend zijn de resultaten van een publieksonderzoek naar navigerend gedrag gepubliceerd. Mannen blijken niet beter in navigeren dan vrouwen, maar dat denken ze wel. Niet het geslacht, maar de leeftijd beïnvloedt de kunst van navigeren. Waarvan acte.

Op de voorgrond

Data, en veel meer, vormden de verbinding op het SIKB Jaarcongres 2018

SIKB

Met inspirerende voordrachten van onder andere tech-expert Alexander Klöpping, RCE Kennisdirecteur Arjan de Zeeuw en OMD IJmond manager Herbert Dekkers opende donderdag 20 september het SIKB Jaarcongres. In de middag volgden in drie rondes achttien parallelsessies waarin specifieke kanten van het gebruik van data in de wereld van bodem, ondergrond en archeologie werden belicht. Het congres werd afgesloten met het afscheid van Walter de Koning, twintig jaar lang directeur van SIKB. Hij kreeg onder meer een Liber Amicorum aangeboden en ontving een oeuvreprijs, de SIKBeker, als grote waardering voor zijn bijdrage aan de sector. Kijk hier voor een impressie en de presentaties.


Foto: SIKB

Actueel

Deltares bestaat tien jaar

ENBO

Deltares viert het tienjarig bestaan met ‘Enabling Delta Life’. Op de campus in Delft is er van alles te beleven rond vraagstukken als ‘De toekomst van waterveiligheid voor kusten en riviergebieden’, ‘energie uit water en bodem’, ‘schoon water en groene steden’ en nog veel meer. Geïnteresseerden kunnen zaterdag 6 oktober zelf aan de slag in bijvoorbeeld de Deltagoot, Hydro Hall en Geohal. Deltares ontstond in 2008 uit GeoDelft, onderdelen van Rijkswaterstaat en TNO en het Waterloopkundig Laboratorium. Het afgelopen decennium heeft Deltares haar water- en bodemkennis ingezet om zowel in Nederland als wereldwijd te werken aan leefbare, veilige en duurzame delta’s. Inmiddels is Deltares uitgegroeid tot een nationaal en internationaal opererend kennisinstituut. Op vrijdag 5 oktober houdt Deltares een relatiedag op de Boussinesqweg 1 in Delft. Kijk hier voor meer informatie en aanmelden.


Foto: Deltares

Initiatief Bewust Bodemgebruik reikt Staatssecretaris van IenW de hand

Rijkswaterstaat/Bodem+

Op 6 november 2017 zijn Elaine Alwayn en Lilian van den Aarsen van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Hugo von Meijenfeldt, nationaal coördinator duurzame ontwikkelingsdoelen samen met het Initiatief Bewust Bodemgebruik een dialoog gestart onder de titel “een robuuste bodem onder de duurzame ontwikkelingsdoelen”. Het resultaat van deze dialoog is een brief aan Staatssecretaris Stientje van Velthoven. Het is een handreiking vanuit het maatschappelijk veld om te komen tot een bewustwordingscampagne en een lange termijnvisie voor het duurzaam inzetten van het natuurlijk systeem bij het realiseren van de duurzame doelen. Lees verder.

Nieuwe stoffen in oppervlaktewater geen risico voor gezondheid via drinkwater

RIVM

Om ervoor te zorgen dat drinkwater schoon blijft, controleren waterbeheerders en drinkwaterbedrijven of ‘nieuwe’ verontreinigende stoffen in het oppervlaktewater aanwezig zijn. Voor deze stoffen bestaat nog geen wettelijke norm. Om op tijd te signaleren, wordt gekeken of de concentratie niet boven de signaleringswaarde van 0,1 microgram per liter uitkomt. Als dat wel het geval is, wordt nader onderzocht of de stof risico’s voor de gezondheid kan veroorzaken. Van 2013 tot en met 2015 blijken 42 stoffen deze signaleringswaarde te hebben overschreden in oppervlaktewater dat voor de drinkwatervoorziening wordt gebruikt. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat zij geen risico voor de gezondheid vormen via drinkwater. Lees verder.


Foto: RIVM

Advies ATR Aanvullingsbesluit bodem

Rijkswaterstaat/Bodem+

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het voorgenomen aanvullingsbesluit bodem voorgelegd aan het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) voor toetsing en advies. Het aanvullingsbesluit is een nadere uitwerking van de Aanvullingswet Bodem en vult de Omgevingswet aan met specifieke bodemregelgeving. Met de inwerkingtreding van het nieuwe stelsel wordt de huidige Wet bodembescherming en het grootste deel van de onderliggende regelgeving ingetrokken. Lees verder.

Analyse Impact Omgevingswet op SIKB-documenten

SIKB

De herziening van het stelsel omgevingsrecht (‘de Omgevingswet’) gaat veel veranderen. SIKB onderzoekt wat de gevolgen zijn voor de documenten die zij beheert. Wat moet er worden aangepast in de richtlijnen en protocollen? Lees verder.


Foto: SIKB

Marker Wadden open voor publiek: een nieuwe recreatieve bestemming in het Markermeer

Rijkswaterstaat

Op zaterdag 8 september 2018 werd het eerste eiland van Marker Wadden geopend voor het publiek. Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur & Waterstaat en de Flevolandse gedeputeerde Michiel Rijsberman onthulden samen met de projectpartners en onder grote publieke belangstelling een enorm welkomstbanier aan uitkijktoren de Steltloper. Lees verder.


Foto: Rijkswaterstaat

Visie Landbouw, Natuur en Voedsel: Waardevol en Verbonden

Ministerie LNV

De visie Landbouw, Natuur en Voedsel: Waardevol en Verbonden beschrijft de omslag naar kringlooplandbouw en wat het van Nederland zal vragen, om de toekomst van onze voedselvoorziening veilig te stellen. De Nederlandse land- en tuinbouw en visserij is wereldwijd toonaangevend. Het is de ambitie van het kabinet deze positie te behouden, ook over 50 jaar. Tegelijkertijd staat Nederland voor een aantal grote maatschappelijke uitdagingen. Zo dreigt onze bodem, de belangrijkste hulpbron voor de boer, uitgeput te raken. Heeft Nederland te maken met een verlies aan biodiversiteit en heeft Nederland zich gecommitteerd aan het klimaatakkoord. Lees meer.


Minister Carola Schouten bezoekt een suikerbietenveld in Eerste Exloërmond. ‘Gebruik je zintuigen, kijk, ruik, proef voordat je iets weggooit.’ Foto: Trouw/Reyer Boxem

Aanmelden nieuwsbrief

Agenda

28 september 2018
Kijk mee met Arcadis bij de sanering van Strijp-S
Eindhoven
28 september 2018
Allereerste Soil4U dag
Landgoed Grootstal Nijmegen
4 oktober 2018
Noordelijke Netwerkdagen Bodem
Drenthe
5 oktober 2018
Tien jaar Deltares: relatiedag
Delft
6 oktober 2018
Tien jaar Deltares: open dag
Delft
10 oktober 2018
Nederlands warmtepomp congres op de Vakbeurs Energie
's-Hertogenbosch
7 november 2018
IHW-netwerkdag 2018: Ni kompreni unu la alian
Utrecht
13 november 2018
Symposium Bodem Breed
Amsterdam
 

IHW-netwerkdag 2018: Ni kompreni unu la alian

7 november 2018

Op woensdag 7 november 2018 vindt weer de jaarlijkse IHW-netwerkdag plaats. Dit jaar is Samenwerken het centrale thema van de dag. Om te kunnen samenwerken, moet je leren elkaar te verstaan en te begrijpen, zodat je verder kunt komen. Je moet als het ware een nieuwe taal leren. Een taal die we allemaal begrijpen. Ni kompreni unu la alian. Ankaŭ U? Kijk hier voor meer informatie en aanmelden.

Deel deze nieuwsbrief:

Twitter 

Hoe een treinramp leidde tot technische voorspoed; 100 jaar geotechniek

Rijkswaterstaat

Op 13 september 1918 ontspoorde een trein bij Weesp, waarbij 41 doden vielen. De treinramp was de aanleiding voor gedegen bodemonderzoek en hieruit werd geotechniek geboren.

Van deze kennis profiteert Rijkswaterstaat nu nog dagelijks. 'De treinramp was aanleiding om gedegen onderzoek naar de bodem te doen', zegt Arjan Grashuis (Rijkswaterstaat), teamleider geotechnisch team. Na de ramp werd het Laboratorium voor Grondmechanica (nu Deltares) opgericht. 'We maken nog steeds dankbaar gebruik van het onderzoek dat daar in de loop van de jaren gedaan is, bijvoorbeeld bij de bouw van de Deltawerken en de Afsluitdijk.' Lees verder.

Aanvullende maatregel voor borgen drinkwaterkwaliteit West-Friesland

Ministerie I&W

In delen van het IJsselmeer is - ondanks de eerder genomen maatregelen – sprake van een te hoog zoutgehalte als gevolg van de langdurige droogte. Dat heeft ertoe geleid dat bij Andijk afgelopen week geen water meer is ingenomen voor de productie van drinkwater. Omdat de situatie bij Andijk onzeker blijft, heeft minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) besloten om een aanvullende maatregel voor te bereiden: het aanvoeren van zoet water per schip uit andere delen van het IJsselmeer. Lees verder.

ILT toezicht op grootste maatschappelijke risico’s

ILT

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zet de komende jaren steviger in op het toezicht op risicovolle bedrijven, legionella, taxi en spoor. Deze prioriteiten worden toegevoegd aan het huidige toezichtsprogramma van grootste risico’s van de inspectie. Zo wil de inspectie haar capaciteit specifiek inzetten daar waar het meeste risico of schade kan ontstaan voor de samenleving. Volgend jaar komt er een nieuwe webportal ‘Mijn ILT’ om het bedrijven gemakkelijker te maken een vergunning aan te vragen. Lees verder.


Foto: ILT

Deltaprogramma 2019, maatregelen om Nederland tijdig aan te passen aan de klimaatverandering

Ministerie I&W

Nederland kent de afgelopen maanden een ongebruikelijk lange droogteperiode met gevolgen voor de natuur, landbouw, scheepvaart en economie. In het voorjaar kregen grote delen van het land te maken met piekbuien, met op meerdere plaatsen wateroverlast als gevolg. Lees verder.

RIWA wil register van lozingen op Maas en Rijn

H2O

Miljoenen Nederlanders en Belgen zijn voor hun drinkwater afhankelijk van de Rijn en de Maas, maar die bevatten nog steeds veel afvalstoffen. Namens de drinkwaterbedrijven pleit RIWA voor volledige transparantie over industriële lozingen door middel van een register. Lees verder.


Foto: Rijkswaterstaat

Achtergrond en opinie

Hete zomer was stresstest: Watertekort en samenwerking nodig

De natuur herademt, maar daarmee is het probleem van extreme droogte niet opgelost. Dat vinden Maarten Dewachter en Mado Ruys. Zij zijn duo fractievoorzitters van Water Natuurlijk in Waterschap De Dommel. Hitte en droogte hebben records gebroken in de zomer van 2018. Weers-extremen volgen elkaar sneller op dan ooit. Twee jaar geleden viel in juni extreem veel neerslag in de Kempen, met wateroverlast en schade aan met name landbouwgewassen. Waterschappen stelden actieplannen op voor het opvangen van extreme hoosbuien en langdurig natte periodes. Hoe anders was het in de afgelopen zomer. Beregening uit oppervlaktewater moest worden verboden, maar dit kon niet voorkomen dat sloten en beken compleet droogvielen. Lees verder.


Foto: Pixabay



Uit het netwerk

‘Afspraken, duidelijkheid en kennisoverdracht’

Walter de Koning, SIKB

‘Het is een goed moment voor een opvolging’, vertelt Walter de Koning. Na twintig jaar heeft hij afscheid genomen als directeur. ‘De organisatie is op orde’, zegt hij, ‘al blijft er altijd veel inhoudelijke dynamiek. Daar zorgt ons aandachtsveld zelf wel voor. Maar er is een stevig bestuur. Een goed functionerend bureau en de financiën zijn op orde. Tegelijk dienen zich echt nieuwe opgaven aan, met name de aanstaande Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. Daarom is dit een mooi moment voor een overdracht, al gaat dat met pijn in het hart. Want die opgave is uiterst interessant, naast uiteraard tal van andere boeiende ontwikkelingen. Nieuwe technieken en nieuwe onderwerpen, zoals het sleufloos aanleggen van leidingen, de voortgaande digitalisering, het ecologisch saneren, de nieuwe stoffen en de ZZS (de Zeer Zorgwekkende Stoffen), om maar enkele te noemen. Dat stelt het SIKB-netwerk ook voor nieuwe opgaven. Lees meer.

Dossier bodemdaling

Instrument 4: Instrumenten in het agrarisch werkveld

Om besluitvormingsprocessen transparanter en gegronder te maken, wordt er vaak gebruik gemaakt van instrumenten. Zo ook voor de verschillende problematieken rondom bodemdaling. Door Rijkswaterstaat/Bodem+ is de zoekmachine Bodemvizier in het leven geroepen. Hierin is een breed scala aan instrumenten verzameld, gegroepeerd op basis van bijvoorbeeld een bepaald type opgave. Veel van deze instrumenten zijn door allerlei betrokken partijen op verschillende momenten gebruikt, met veelal positieve resultaten. In een reeks besteden we maandelijks kort aandacht aan het gebruik van die instrumenten. In deze vierde editie is Tessa de Ruyter, adviseur water bij LTO Noord, aan het woord over het gebruik van instrumentarium in het agrarisch werkveld. Lees verder.

  
Powered by Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond (ENBO) dat bestaat uit:

Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

info@expertisebodemenondergrond.nl / www.expertisenetwerkbodemenondergrond.nl

Klik hier om u af te melden voor deze e-mails.